Σύγχρονες Ιατρικές Απόψεις με Ηλικία 3000 Ετών.
Μυλωνάς Α.I.*
Κλινική Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής Οδοντιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Π.Γ.Ν.Α. «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ»
(Διευθυντής: Καθηγητής Ανγ. Π. Αγγελόπουλος)
Η εργασία αυτή παρουσιάσθηκε ως εισήγηση στα πλαίσια των Ειδικών
Μαθημάτων του Εκπαιδευτικού Προγράμματος της Κλινικής
Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής της Οδοντιατρικής
Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γ.Ν.Α. «Ο ΕΥΑΓΓΈΛΙΣΜΟΣ»,
την 22/6/2001.
Μέρος της εργασίας αυτής ανακοινώθηκε στο 22ο Πανελλήνιο
Οδοντιατρικό Συνέδριο, 25-27 Οκτωβρίου 2002, Κως.
* Ειδικευόμενος Γναθοχειρουργός, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου
Αθηνών
Αρχεία Ελληνικής Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής 4(1): 53 - 64, 2003
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η γνώση της διαχρονικότητας της ιατρικής σκέψης και πράξης αποτελεί ιδιαίτερο προσόν για κάθε
θεράποντα ιατρό, έτσι ώστε να καθίσταται κοινωνός της συνέχειας της ιατρικής και συνειδητός λειτουργός
της. Στην παρούσα ιατρική ιστορική μελέτη, σταχυολογούνται και παρουσιάζονται διεξοδικώς οι ιατρικές
απόψεις του Ιπποκράτους περί την Οδοντιατρική με ιδιαίτερη έμφαση στη Στοματογναθοπροσωπική Χειρουργική
και τη Στοματολογία. Από τη μελέτη των αρχαίων κειμένων της Ιπποκρατικής συλλογής όπου
διάσπαρτες υπάρχουν γναθοχειρουργικές και ονοματολογικές παρατηρήσεις προκύπτουν τα ακόλουθα
συμπεράσματα, που συνιστούν και τα αποτελέσματα αυτής της ερευνητικής προσπάθειας: α) η παρατηρητικότητα
αλλά και η κλινική οξυδέρκεια του Κώου Μεγάλου Διδασκάλου αναδεικνύουν σε όλο της το μεγαλείο
τη σπουδαιότητα της φυσικής εξέτασης και διάγνωσης σε κάθε επιμέρους τομέα της ιατρικής πράξης,
ειδικότερα δε στη Στοματογναθοπροσωπική Χειρουργική, ιδιαίτερα σε μία εποχή όπου όπως είναι προφανές
δεν υπήρχαν διαθέσιμα διαγνωστικά βοηθήματα, β) οι περισσότερες από τις οδοντιατρικές παρατηρήσεις
του Ιπποκράτη, και ειδικότερα οι γναθοχειρουργικές του αναφορές, παρά την ηλικία τους των 3000
σχεδόν ετών, εξακολουθούν να είναι σύγχρονες και επίκαιρες, και γ) το έργο του Ιπποκράτη παραμένει
ένα μοναδικό και αξεπέραστο σε πείσμα του χρόνου δημιούργημα, το οποίο σε κάθε εποχή είναι δυνατό
να προσεγγίζεται και να αναλύεται σε διάφορα επίπεδα ανάλογα με τη φιλοσοφική συγκρότηση και τη
γνωσιολογική εξέλιξη της επιστήμης της εποχής.
Λέξεις κλειδιά: Ιπποκράτης, Οδοντιατρική, Στοματογναθοπροσωπική Χειρουργική, Στοματολογία.
REFERENCES
Frôhlich H: Barackey in Trojanischen kriege, Virchow Archiv fur
Pathol. Anatomic, 1877, 71: 509.
Hoffmann-Axthelm W: History of Dentistry, Quintessence
Publishing Co, Inc., Chicago, Illinois 1981 a, p. 63.
Hoffmann-Axthelm W: History of Denstistry, Quintessence
Publishing Co., Inc., Chicago, Illinois 1981 b, p. 137.
Κούζης ΑΠ: Ιστορία της Ιατρικής, Αθήνα 1929, σελ. 48.
Lecene Ρ: L'évolution de la Chirugie, Paris 1923.
Μάρτης ΧΣΤ: Η Ιατρική από τον Ιπποκράτη στο DNA, Εκδοτικός
Οργανισμός ΑιΒάνη ABE - «ΝΕΑ ΣΥΝΟΡΑ», Αθήνα 2000,
σελ. 43.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Απαντα τα Έργα, 5. Νόμος,
Τόμος Β', Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα 1968 α, σελ. 312.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 1. Περί
αρχαίης Ιητρικής, Τόμος Α, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα
1968β, σελ. 114.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 7. Επιδημιών
το τέταρτον, Τόμος Β, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα
1968γ, σελ. 374-77.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 10. Περί
σαρκών, Τόμος Ε, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα 1968δ, σελ.
420-23.
Πουρναρόπονλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 8. Περί
οδοντοφυίης, Τόμος Ε, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα 1968ε,
σελ. 386-87.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 9. Επιδημιών
το έκτον, Τόμος Β, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα
1968στ, σελ. 454-55.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 1. Περί
Ιητρού, Τόμος ΣΤ, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα 1968ζ, σελ.
16-9.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 10. Περί
παθών, Τόμος Γ, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα 1968η, σελ.
346-49.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 12. Προρ-
ρητικόν Βιβλίον το δεύτερον, Τόμος Ε, Εκδότης Α. Μαρτίνος,
Αθήνα 1968Θ, σελ. 456-7.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 5. Περί
νούσων το δεύτερον, Τόμος Δ, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα
1968ι, σελ. 196-7.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 10. Επιδημιών
το έβδομον, Τόμος Β, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα
1968ια, σελ. 582-83.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 1. Περί
άρθρων, Τόμος Β, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα 1968ιβ,
σελ. 56-65.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 8. Επιδημιών
το πέμπτον, Τόμος Β, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα
1968ιγ, σελ. 414-15.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 8. Περί των
εν κεφαλή τρωμάτων, Τόμος Α, Εκδότης Α. Μαρτίνος,
Αθήνα 1968ιδ, σελ. 400-29.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 3. Αφορισμοί,
τόμος Β, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα 1968ιε, σελ.
216.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 2. Περί
ευσχημοσύνης, Τόμος ΣΤ, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα
1968ιστ, σελ. 32-3.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 3. Αφορισμοί,
Τόμος Β. Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα 1968ιζ, σελ.
286.
Κλινική Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής Οδοντιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Π.Γ.Ν.Α. «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ»
(Διευθυντής: Καθηγητής Ανγ. Π. Αγγελόπουλος)
Η εργασία αυτή παρουσιάσθηκε ως εισήγηση στα πλαίσια των Ειδικών
Μαθημάτων του Εκπαιδευτικού Προγράμματος της Κλινικής
Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής της Οδοντιατρικής
Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γ.Ν.Α. «Ο ΕΥΑΓΓΈΛΙΣΜΟΣ»,
την 22/6/2001.
Μέρος της εργασίας αυτής ανακοινώθηκε στο 22ο Πανελλήνιο
Οδοντιατρικό Συνέδριο, 25-27 Οκτωβρίου 2002, Κως.
* Ειδικευόμενος Γναθοχειρουργός, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου
Αθηνών
Αρχεία Ελληνικής Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής 4(1): 53 - 64, 2003
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η γνώση της διαχρονικότητας της ιατρικής σκέψης και πράξης αποτελεί ιδιαίτερο προσόν για κάθε
θεράποντα ιατρό, έτσι ώστε να καθίσταται κοινωνός της συνέχειας της ιατρικής και συνειδητός λειτουργός
της. Στην παρούσα ιατρική ιστορική μελέτη, σταχυολογούνται και παρουσιάζονται διεξοδικώς οι ιατρικές
απόψεις του Ιπποκράτους περί την Οδοντιατρική με ιδιαίτερη έμφαση στη Στοματογναθοπροσωπική Χειρουργική
και τη Στοματολογία. Από τη μελέτη των αρχαίων κειμένων της Ιπποκρατικής συλλογής όπου
διάσπαρτες υπάρχουν γναθοχειρουργικές και ονοματολογικές παρατηρήσεις προκύπτουν τα ακόλουθα
συμπεράσματα, που συνιστούν και τα αποτελέσματα αυτής της ερευνητικής προσπάθειας: α) η παρατηρητικότητα
αλλά και η κλινική οξυδέρκεια του Κώου Μεγάλου Διδασκάλου αναδεικνύουν σε όλο της το μεγαλείο
τη σπουδαιότητα της φυσικής εξέτασης και διάγνωσης σε κάθε επιμέρους τομέα της ιατρικής πράξης,
ειδικότερα δε στη Στοματογναθοπροσωπική Χειρουργική, ιδιαίτερα σε μία εποχή όπου όπως είναι προφανές
δεν υπήρχαν διαθέσιμα διαγνωστικά βοηθήματα, β) οι περισσότερες από τις οδοντιατρικές παρατηρήσεις
του Ιπποκράτη, και ειδικότερα οι γναθοχειρουργικές του αναφορές, παρά την ηλικία τους των 3000
σχεδόν ετών, εξακολουθούν να είναι σύγχρονες και επίκαιρες, και γ) το έργο του Ιπποκράτη παραμένει
ένα μοναδικό και αξεπέραστο σε πείσμα του χρόνου δημιούργημα, το οποίο σε κάθε εποχή είναι δυνατό
να προσεγγίζεται και να αναλύεται σε διάφορα επίπεδα ανάλογα με τη φιλοσοφική συγκρότηση και τη
γνωσιολογική εξέλιξη της επιστήμης της εποχής.
Λέξεις κλειδιά: Ιπποκράτης, Οδοντιατρική, Στοματογναθοπροσωπική Χειρουργική, Στοματολογία.
REFERENCES
Frôhlich H: Barackey in Trojanischen kriege, Virchow Archiv fur
Pathol. Anatomic, 1877, 71: 509.
Hoffmann-Axthelm W: History of Dentistry, Quintessence
Publishing Co, Inc., Chicago, Illinois 1981 a, p. 63.
Hoffmann-Axthelm W: History of Denstistry, Quintessence
Publishing Co., Inc., Chicago, Illinois 1981 b, p. 137.
Κούζης ΑΠ: Ιστορία της Ιατρικής, Αθήνα 1929, σελ. 48.
Lecene Ρ: L'évolution de la Chirugie, Paris 1923.
Μάρτης ΧΣΤ: Η Ιατρική από τον Ιπποκράτη στο DNA, Εκδοτικός
Οργανισμός ΑιΒάνη ABE - «ΝΕΑ ΣΥΝΟΡΑ», Αθήνα 2000,
σελ. 43.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Απαντα τα Έργα, 5. Νόμος,
Τόμος Β', Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα 1968 α, σελ. 312.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 1. Περί
αρχαίης Ιητρικής, Τόμος Α, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα
1968β, σελ. 114.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 7. Επιδημιών
το τέταρτον, Τόμος Β, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα
1968γ, σελ. 374-77.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 10. Περί
σαρκών, Τόμος Ε, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα 1968δ, σελ.
420-23.
Πουρναρόπονλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 8. Περί
οδοντοφυίης, Τόμος Ε, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα 1968ε,
σελ. 386-87.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 9. Επιδημιών
το έκτον, Τόμος Β, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα
1968στ, σελ. 454-55.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 1. Περί
Ιητρού, Τόμος ΣΤ, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα 1968ζ, σελ.
16-9.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 10. Περί
παθών, Τόμος Γ, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα 1968η, σελ.
346-49.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 12. Προρ-
ρητικόν Βιβλίον το δεύτερον, Τόμος Ε, Εκδότης Α. Μαρτίνος,
Αθήνα 1968Θ, σελ. 456-7.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 5. Περί
νούσων το δεύτερον, Τόμος Δ, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα
1968ι, σελ. 196-7.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 10. Επιδημιών
το έβδομον, Τόμος Β, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα
1968ια, σελ. 582-83.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 1. Περί
άρθρων, Τόμος Β, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα 1968ιβ,
σελ. 56-65.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 8. Επιδημιών
το πέμπτον, Τόμος Β, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα
1968ιγ, σελ. 414-15.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 8. Περί των
εν κεφαλή τρωμάτων, Τόμος Α, Εκδότης Α. Μαρτίνος,
Αθήνα 1968ιδ, σελ. 400-29.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 3. Αφορισμοί,
τόμος Β, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα 1968ιε, σελ.
216.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 2. Περί
ευσχημοσύνης, Τόμος ΣΤ, Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα
1968ιστ, σελ. 32-3.
Πουρναρόπουλος ΓΚ: Ιπποκράτης Άπαντα τα Έργα, 3. Αφορισμοί,
Τόμος Β. Εκδότης Α. Μαρτίνος, Αθήνα 1968ιζ, σελ.
286.
How to cite this article:
View the full-text PDF:
|
![]()
|