Στοματοτραχηλοπροσωπικές Λοιμώξεις Οδοντογενούς Αιτιολογίας.
Κλινικοστατιστική Μελέτη και Εμπειρία των Ετών 2000-2002 (822 Περιπτώσεις).
Ζονλούμης Λ.1, ΓκανάςΣ.2, ΤσάμηςΧ.2, Λαζαρίδης Ν.3
Από το εργαστήριο Στοματογναθοπροσωπικής Χειρουργικής του Οδοντιατρικού Τμήματος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Πανεπιστημιακή Κλινική της Στοματογναθοπροσωπικής Χειρουργικής του Γενικού Περιφερειακού Νοσοκομείου «Γ. Παπανικολάου».
(Διευθυντής: Καθηγητής Δ. Καρακάσης).
1. Επίκουρος καθηγητής.
2. Οδοντίατρος.
3. Καθηγητής.
Αρχεία Ελληνικής Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής 4(3): 169 - 184, 2003.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Οι λοιμώξεις οδοντογενούς αιτιολογίας αποτελούν συχνές παθήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο
κλινικός οδοντίατρος. Αν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως μπορεί να αποτελέσουν κίνδυνο ακόμα και για τη
ζωή του ασθενούς.
Στπν εργασία αυτή παρουσιάζεται μια κλινικοστατιστική εμλέτη των οδοντογενών λοιμώξεων για τα έτπ
2000 - 2002. Την περίοδο αυτή στην Κλινική της Στοματογναθοπροσωπικής Χειρουργικής του Γενικού
Περιφερειακού Νοσοκομείου «Γ. Παπανικολάου» αντιμετωπίσαμε 822 ασθενείς με λοιμώξεις οδοντογενούς
αιτιολογίας. Γίνεται λοιπόν φανερό από αυτή, ότι τα συχνότερα εμπλεκόμενα δόντια είναι τα οπίσθια
της κάτω γνάθου και το συχνότερα εμπλεκόμενο διάστημα είναι το παρειακό. Επίσης, σε ένα μεγάλο
ποσοστό ασθενών υπήρχε επέκταση της λοίμωξης σε περισσότερα του ενός διαστήματα. Τέλος, οι 197
ασθενείς κρίθηκε αναγκαίο να εισαχθούν στην κλινική για νοσηλεία και συστηματικότερη αντιμετώπιση.
Ταυτόχρονα, επιχειρείται μια αναφορά στη μικροβιολογία των λοιμώξεων αυτών, από την οποία γίνεται
φανερό ότι στο μεγαλύτερο ποσοστό υπεύθυνοι είναι τόσο τα αερόβια όσο και τα αναερόβια βακτήρια
(μεικτές λοιμώξεις).
Όσον αφορά τη θεραπευτική αντιμετώπιση των οδοντογενών λοιμώξεων, τόσο από το θεραπευτικό
πρωτόκολλο της κλινικής μας, όσο και από τη διεθνή βιβλιογραφία, αυτή περιλαμβάνει: α) τη σχέση και
παροχέτευση του αποστήματος, β) την άρση του αιτίου (πιθανή εξαγωγή ή ενδοδοντική θεραπεία και γ) τη
χορήγηση της ενδεικνυόμενης για την περίπτωση φαρμακευτικής αγωγής.
Όμως, σε περίπτωση στην οποία η λοίμωξη δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, αυτή μπορεί να επεκταθεί είτε
προς τον εγκέφαλο, είτε προς τον τράχηλο ή το θώρακα (ανάλογα με το υπεύθυνο δόντι) και να απειλήσει
ακόμα και τη ζωή του ασθενή.
Λέξεις Kλειδιά: Τραχηλοπροσωπικά διαστήματα, Οδοντογενείς λοιμώξεις, Επέκταση, Επικινδυνότητα.
REFERENCES
Ariji Y, Gotoh M, Kumura Y, Naitoh M, Kurita K, Natsume N,
Ariji E: Odontogenic infection pathway to the submandibular
space: imaging assessment. Int J Oral Maxillofac Surg 2002,
31(2): 165-169.
Baker KA, Fotos PG: The management of odontogenic
infections; a rationale for appropriate chemotherapy. Dent
Chin North Amer 1994, 38(4): 689-706.
Brook I, Coolbauch JC, Walker RI, Weiss E: Synergism between
penicillin, clindamicin or metronidazole and genamicin
against species of bacteriods fragilis groups. Antimicrob.
Agents Chemother 1984, 25: 71.
Calleja QE, Comez CJ, Garcia HA: Antibiotics employment in
odontogenic infections in pregnant patients. Rev. A.D.M.
2002, 59(3): 94-99.
Chow AW, Roser SM, Brady FA: Orofacial odontogenic
infections. Ann Intern Med 1978, 88: 392.
Curson MA, Postlethwait KP, Seymour RA: Are dental infections
a cause of brain abscess? Case report and review of the
literature. Oral Dis 2001, 7(1): 61-65.
Detroux E: Complications of dental infections. Rev Med Bruxo
2001, 22(4): 289-295.
Flynn Tr: Surgical management of orofacial infections. Atlas Oral
Maxillofac Surg Clin North Am 2000, 8(1): 77-100.
Garatea-Crelgo J, Gay-Escoda C: Mediastinitis from odontogenic
infection. Report of three cases and review of the literature.
Int J Oral Maxillofac Surg 1991, 20(2): 65-68.
Green AW, Flower EA, New NE: Mortality associated with
odontogenic infection! Br Dent J 2001, 26; 190(10): 529-
530.
Hudson JW: Osteomyelitis of the jaws. A 50 year prospective. J
Oral Maxillofac Surg 1993, 51: 1294.
Ιορδανίδης Σ, Τηλαβερίδης Ν, Λαζαρίδης Ν, Κόμματα Α: Οξεία
πυώδης μεσοθωρακίτιδα και εμπύημα μετά από οδοντογενή
Λοίμωξη. ΕΛΛ. Ω.Ρ.Α. Χειρ. Κεφ. Τραχ. 1996, 2: 7-15.
Καρακάσης Δ: Μαθήματα οδοντογναθικής χειρουργικής. Υπηρεσία
δημοσιευμάτων Α.Π.θ. Θεσσαλονίκη 1986, Μέρος β',
11-12,28-35.
Kuriyama Τ, Karasawa Κ, Saiki Y, Yamamoto ET, Nakamura
SH: Bactériologie features and antimicrobial susceptibility in
isolates form orofacial odontogenic infections. Oral Surg Oral
Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2000, 90: 600-608.
Kuriyama T, Karasawa T, Kanazawa K, Yamamoto E, Nakamura
S: Incidence of beta-lactamase production and antimicrobial
susceptibility of anaerobic gram-negative rods isolated from
pus specimens of orofacial odontogenic infections. Oral
Microbiol Immunol 2001, 16(1): 10-15.
Lee CY: Management of odontogenic infections with microbial,
anatomic and antibiotic considerations. Hawaii Dent J 1993,
24(8): 8-11.
Moenning JE, Nelson CL, Kohler RB: The microbiology and
chemotherapy of odontogenic infections J Oral Maxillofac
Surg 1989, 47: 976.
Morcillo E, Cortijo J, Villagrasa V: Pharmacological bases of the
antibiotic therapy in odontogenic infections. Med Oral 1996,
1(1): 15-23.
Neu HC: The crisis in antibiotic resistance. Science 1992, 257:
1064.
Sandor GK, Low DE, Judd PL, Davidson RJ: Antimicrobial
treatment options in the management of odontogenic
infections J Can Dent Assoc 1998, 64(7): 508-514 /
Comment in: J Can Dent Assoc 1999, 65(11): 602.
Storoe W, Haug R, Lillich TH: The changing face of odontogenic
infections. J Oral Maxillofac Surg 2001, 59: 739-748.
Τηλαθερίδης Ι, Λαζαρίδης Ν, Δημητρακόπουλος Ι, Καρακάσης
Δ: Οδοντογενείς Λοιμώξεις του οφθαλμικού κόγχου. Γαληνός
1996, 38(3): 322-329.
Topazian RG: Osteomyelitis of the jaws. In: Topazain RG,
Goldberg MH, editors: Oral and Maxillofacial infections. 3rd
ed. WB. Saunders, Philadelphia 1993: 251.
Ueta E, Osaki T, Yoneda K, Yamamoto T: Prevalence of
diabetes mellitus in odontogenic infections and oral
candidiasis: an analysis of neutrophil suppression. J Oral
Pathol Med 1993, 22(4): 168-174.
Wang LF, Kuo WR, Lin CS, Lee KW, Huang KJ: Space infection
of the head and neck. Kaohsiung J. Med Sci 2002, 18(8):
386-392.
Wynn RL, Bergam SA, Meiller TF, Grossley HL: Antibiotics in
treating oral-facial infections of odontogenic origin: an
update. Gen Dent 2001, 49(3): 238-240.
Από το εργαστήριο Στοματογναθοπροσωπικής Χειρουργικής του Οδοντιατρικού Τμήματος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Πανεπιστημιακή Κλινική της Στοματογναθοπροσωπικής Χειρουργικής του Γενικού Περιφερειακού Νοσοκομείου «Γ. Παπανικολάου».
(Διευθυντής: Καθηγητής Δ. Καρακάσης).
1. Επίκουρος καθηγητής.
2. Οδοντίατρος.
3. Καθηγητής.
Αρχεία Ελληνικής Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής 4(3): 169 - 184, 2003.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Οι λοιμώξεις οδοντογενούς αιτιολογίας αποτελούν συχνές παθήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο
κλινικός οδοντίατρος. Αν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως μπορεί να αποτελέσουν κίνδυνο ακόμα και για τη
ζωή του ασθενούς.
Στπν εργασία αυτή παρουσιάζεται μια κλινικοστατιστική εμλέτη των οδοντογενών λοιμώξεων για τα έτπ
2000 - 2002. Την περίοδο αυτή στην Κλινική της Στοματογναθοπροσωπικής Χειρουργικής του Γενικού
Περιφερειακού Νοσοκομείου «Γ. Παπανικολάου» αντιμετωπίσαμε 822 ασθενείς με λοιμώξεις οδοντογενούς
αιτιολογίας. Γίνεται λοιπόν φανερό από αυτή, ότι τα συχνότερα εμπλεκόμενα δόντια είναι τα οπίσθια
της κάτω γνάθου και το συχνότερα εμπλεκόμενο διάστημα είναι το παρειακό. Επίσης, σε ένα μεγάλο
ποσοστό ασθενών υπήρχε επέκταση της λοίμωξης σε περισσότερα του ενός διαστήματα. Τέλος, οι 197
ασθενείς κρίθηκε αναγκαίο να εισαχθούν στην κλινική για νοσηλεία και συστηματικότερη αντιμετώπιση.
Ταυτόχρονα, επιχειρείται μια αναφορά στη μικροβιολογία των λοιμώξεων αυτών, από την οποία γίνεται
φανερό ότι στο μεγαλύτερο ποσοστό υπεύθυνοι είναι τόσο τα αερόβια όσο και τα αναερόβια βακτήρια
(μεικτές λοιμώξεις).
Όσον αφορά τη θεραπευτική αντιμετώπιση των οδοντογενών λοιμώξεων, τόσο από το θεραπευτικό
πρωτόκολλο της κλινικής μας, όσο και από τη διεθνή βιβλιογραφία, αυτή περιλαμβάνει: α) τη σχέση και
παροχέτευση του αποστήματος, β) την άρση του αιτίου (πιθανή εξαγωγή ή ενδοδοντική θεραπεία και γ) τη
χορήγηση της ενδεικνυόμενης για την περίπτωση φαρμακευτικής αγωγής.
Όμως, σε περίπτωση στην οποία η λοίμωξη δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, αυτή μπορεί να επεκταθεί είτε
προς τον εγκέφαλο, είτε προς τον τράχηλο ή το θώρακα (ανάλογα με το υπεύθυνο δόντι) και να απειλήσει
ακόμα και τη ζωή του ασθενή.
Λέξεις Kλειδιά: Τραχηλοπροσωπικά διαστήματα, Οδοντογενείς λοιμώξεις, Επέκταση, Επικινδυνότητα.
REFERENCES
Ariji Y, Gotoh M, Kumura Y, Naitoh M, Kurita K, Natsume N,
Ariji E: Odontogenic infection pathway to the submandibular
space: imaging assessment. Int J Oral Maxillofac Surg 2002,
31(2): 165-169.
Baker KA, Fotos PG: The management of odontogenic
infections; a rationale for appropriate chemotherapy. Dent
Chin North Amer 1994, 38(4): 689-706.
Brook I, Coolbauch JC, Walker RI, Weiss E: Synergism between
penicillin, clindamicin or metronidazole and genamicin
against species of bacteriods fragilis groups. Antimicrob.
Agents Chemother 1984, 25: 71.
Calleja QE, Comez CJ, Garcia HA: Antibiotics employment in
odontogenic infections in pregnant patients. Rev. A.D.M.
2002, 59(3): 94-99.
Chow AW, Roser SM, Brady FA: Orofacial odontogenic
infections. Ann Intern Med 1978, 88: 392.
Curson MA, Postlethwait KP, Seymour RA: Are dental infections
a cause of brain abscess? Case report and review of the
literature. Oral Dis 2001, 7(1): 61-65.
Detroux E: Complications of dental infections. Rev Med Bruxo
2001, 22(4): 289-295.
Flynn Tr: Surgical management of orofacial infections. Atlas Oral
Maxillofac Surg Clin North Am 2000, 8(1): 77-100.
Garatea-Crelgo J, Gay-Escoda C: Mediastinitis from odontogenic
infection. Report of three cases and review of the literature.
Int J Oral Maxillofac Surg 1991, 20(2): 65-68.
Green AW, Flower EA, New NE: Mortality associated with
odontogenic infection! Br Dent J 2001, 26; 190(10): 529-
530.
Hudson JW: Osteomyelitis of the jaws. A 50 year prospective. J
Oral Maxillofac Surg 1993, 51: 1294.
Ιορδανίδης Σ, Τηλαβερίδης Ν, Λαζαρίδης Ν, Κόμματα Α: Οξεία
πυώδης μεσοθωρακίτιδα και εμπύημα μετά από οδοντογενή
Λοίμωξη. ΕΛΛ. Ω.Ρ.Α. Χειρ. Κεφ. Τραχ. 1996, 2: 7-15.
Καρακάσης Δ: Μαθήματα οδοντογναθικής χειρουργικής. Υπηρεσία
δημοσιευμάτων Α.Π.θ. Θεσσαλονίκη 1986, Μέρος β',
11-12,28-35.
Kuriyama Τ, Karasawa Κ, Saiki Y, Yamamoto ET, Nakamura
SH: Bactériologie features and antimicrobial susceptibility in
isolates form orofacial odontogenic infections. Oral Surg Oral
Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2000, 90: 600-608.
Kuriyama T, Karasawa T, Kanazawa K, Yamamoto E, Nakamura
S: Incidence of beta-lactamase production and antimicrobial
susceptibility of anaerobic gram-negative rods isolated from
pus specimens of orofacial odontogenic infections. Oral
Microbiol Immunol 2001, 16(1): 10-15.
Lee CY: Management of odontogenic infections with microbial,
anatomic and antibiotic considerations. Hawaii Dent J 1993,
24(8): 8-11.
Moenning JE, Nelson CL, Kohler RB: The microbiology and
chemotherapy of odontogenic infections J Oral Maxillofac
Surg 1989, 47: 976.
Morcillo E, Cortijo J, Villagrasa V: Pharmacological bases of the
antibiotic therapy in odontogenic infections. Med Oral 1996,
1(1): 15-23.
Neu HC: The crisis in antibiotic resistance. Science 1992, 257:
1064.
Sandor GK, Low DE, Judd PL, Davidson RJ: Antimicrobial
treatment options in the management of odontogenic
infections J Can Dent Assoc 1998, 64(7): 508-514 /
Comment in: J Can Dent Assoc 1999, 65(11): 602.
Storoe W, Haug R, Lillich TH: The changing face of odontogenic
infections. J Oral Maxillofac Surg 2001, 59: 739-748.
Τηλαθερίδης Ι, Λαζαρίδης Ν, Δημητρακόπουλος Ι, Καρακάσης
Δ: Οδοντογενείς Λοιμώξεις του οφθαλμικού κόγχου. Γαληνός
1996, 38(3): 322-329.
Topazian RG: Osteomyelitis of the jaws. In: Topazain RG,
Goldberg MH, editors: Oral and Maxillofacial infections. 3rd
ed. WB. Saunders, Philadelphia 1993: 251.
Ueta E, Osaki T, Yoneda K, Yamamoto T: Prevalence of
diabetes mellitus in odontogenic infections and oral
candidiasis: an analysis of neutrophil suppression. J Oral
Pathol Med 1993, 22(4): 168-174.
Wang LF, Kuo WR, Lin CS, Lee KW, Huang KJ: Space infection
of the head and neck. Kaohsiung J. Med Sci 2002, 18(8):
386-392.
Wynn RL, Bergam SA, Meiller TF, Grossley HL: Antibiotics in
treating oral-facial infections of odontogenic origin: an
update. Gen Dent 2001, 49(3): 238-240.
How to cite this article:
|
View the full-text PDF:
|
| ||