Χρόνια Νεανική Αρθρίτιδα - Συστηματικός Τύπος ή Νόσος του Still. Αναφορά Περιπτώσεως με Προσβολή των Κροταφογναθικών Διαρθρώσεων και Ανασκόπηση της Βιβλιογραφίας
Παπαγρηγοράκης Μ.Ι.1, Γκισάκης Ι.Γ.2, Αμφιλοχίου Αν.3, Πετρουλάκης Α.4, Καμπέρος Σ.5
Από το Εργαστήριο Ορθοδοντικής και την Κλινική Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής της Οδοντιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου
Αθηνών (Θηβών 2 - Γουδί, 11527 Αθήνα) και τη Μονάδα Μελέτης Ύπνου του Π.Γ.Ν. «Σισμανόγλειο» Αττικής.
* Μέρος της εργασίας ανακοινώθηκε στο 15° Πανελλήνιο Συνέδριο
Στοματικής & Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής, Θεσσαλονίκη,
23-25 Νοεμβρίου 2001.
1. Επίκ. Καθηγητής Ορθοδοντικής της Οδοντιατρικής Σχολής του
Πανεπιστημίου Αθηνών.
2. Χειρουργός Οδοντίατρος.
3. Ιατρός - Πνευμονολόγος, «Σισμανόγλειο» Γενικό Περιφερειακό
Νοσοκομείο Αττικής.
4. Ιατρός - Ακτινολόγος, «Σισμανόγλειο» Γενικό Περιφερειακό
Νοσοκομείο Απικής.
5. Αναπλ. Καθηγητής Στοματογναθοπροσωπικής Χειρουργικής της
Οδοντιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Αρχεία Ελληνικής Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής 4(3): 216 - 224, 2003.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η χρόνια νεανική αρθρίτιδα (ΧΝΑ) είναι μια μορφή πολυαρθρίτιδας που χαρακτηρίζεται από χρόνια
φλεγμονή του αρθρικού υμένα, άγνωστης αιτιολογίας. Υπάρχουν τρεις διαφορετικοί τύποι ΧΝΑ με βάση
τον τρόπο ενάρξεως τους, ο ολιγοαρθρικός, ο πολυαρθρικός και ο συστηματικός τύπος ενάρξεως (Νόσος
του Still). Περίπου 20% των παιδιών με ΧΝΑ παρουσιάζουν το συστηματικό τύπο ενάρξεως της νόσου.
Λόγω της εμπλοκής των κροταφογναθικών διαρθρώσεων, η νόσος αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον στον
οδοντιατρικό χώρο. Η συχνότητα προσβολής των κροταφογναθικών διαρθρώσεων και του στοματογναθι-
κου συστήματος, γενικότερα, ανέρχεται σε ποσοστά που κυμαίνονται από 5-65%.
Σκοπός αυτής της εργασίας είναι η παρουσίαση μιας περίπτωσης άνδρα, ηλικίας 27 ετών, ο οποίος
πάσχει από συστηματικό τύπο χρόνιας νεανικής αρθρίτιδας (Νόσος του Still) και παρουσιάζει σύνδρομο
Απνοιας Ύπνου. Ο ασθενής προσεβλήθη από τη νόσο σε ηλικία 2 ετών. Έκτοτε η νόσος έχει προσβάλλει
όλες τις αρθρώσεις και ενώ τώρα βρίσκεται σε ύφεση, έχει αφήσει βαριές υπολλειμματικές βλάβες και
σημαντικού βαθμού στένωση του ρινοφάρυγγα και της αρχικής μοίρας του στοματοφάρυγγα.
Τα σημαντικότερα ευρήματα από το στοματογναθικό σύστημα είναι χρόνια αγκύλωση της αριστερής
κροταφογναθικής διάρθρωσης, και ολική ακινησία της κάτω γνάθου με πλήρη αδυναμία διάνοιξης του
στόματος. Στις τομογραφίες της κροταφογναθικής παρατηρούνται τα εξής: α) στην αριστερή κροταφογνα-
θική διάρθρωση οστική αγκύλωση κονδύλου και γλήνης, εναπόθεση οστίτου ιστού μεταξύ κονδύλου και
γλήνης, και απώλεια διαρθρίου χώρου, β) στη δεξιά κροταφογναθική διάρθρωση απορρόφηση όλου του
κονδύλου, και επιπέδωση της γλήνης.
Λέξεις κλειδιά: Χρόνια νεανική αρθρίτιδα, Νόσος του Still, Κροταφογναθική διάρθρωση, Μορφολογία προσώπου.
REFERENCES
Arguedas O, Porras O, Fasth A: Juvenile chronic arthritis in
Costa Rica: a pilot referral study. Clin Exp Rheumatol 13:
119-123, 1995.
Γαλανόπουλος ΝΓ: Βασική κλινική ρευματολογία. Ιατρικές
Εκδόσεις ΠΧ Πασχαλίδης 1999, σελ. 43-54.
Carlsson GE. Kopp S, Oberg Τ: Arthritis and allied diseases of
the temporamandibular joint, In: Zarb GA, Carlsson GE:
Temporomandibular joint. Function and disfunction.
Munksgaard 1979. pp. 269-320.
Cassidy JT: A textbook of rehumatology (3r d edition). WB
Saunders 1989, pp. 1289.
Δρουκας ΒΧ: Λειτουργία και δυσλειτουργία του στοματογναθι-
κου συστήματος. Επιστημονικές Εκδόσεις Παρισιάνου 1996,
σελ. 261-265.
Davidson J: Juvenile idiopathic arthritis: a clinical overview. Eur
J Radiol 33: 128-134, 2000.
Gare-Andersson B, Fasth A, Andersson J: Incidence and
prevalence of juvenile chronic arthtitis: a population survey.
Ann Rheum Dis 46: 277-281, 1987.
Gare-Andersson B, Fasth A: Epidemiology of chronic arthritis in
southwestern Sweden: a 5 year, prospective population
study. Pediatrics 90: 950-958, 1992.
Gare ΒΑ, Fasth A: The natural history of juvenile rheumatoid
arthritis: a population based cohort study-1: onset and
disease process. J Rheumatol 22: 295-307, 1995.
Karhulahti T, Ronning O, Jamsa T: Mandibular condyle lesions,
jaw movements and occlusal status in 15-year-old children
with juvenile rheumatoid arthritis. Scand J Dent Res 1: 17-
22, 1990.
Kjellberg H: Craniofacial growth in juvenile chronic arthritis. Acta
Odontol Scand 56: 360-365, 1998.
Kononen M, Wenneberg B, Kallenberg A: Craniomandibular
disorders in rheumatoid arthritis, psoriatic arthritis, and
ankylosing spondylitis: a clinical study. Acta Odontol Scand
50: 281-287, 1992.
Kummerle-Deschner JB, Hoffmann MK, Niethammer D,
Dannecker GE: Pediatric rheumatology: autoimmune
mechanisms and therapeutic strategies. Trends Immunol
Today 19: 250-253, 1998.
Lamer S, Sebag GH: MRI and ulstrasound in children with
juvenile chronic arthritis. Eur J Radiol 33: 85-93, 2000.
Larheim JTA, Haanaes HR, Ruud AF: Mandibular growth,
temporomandibular joint changes and dental occlusion in
juvenile rheumatoid arthritis. Scand J Rheumatol 10: 225-
233, 1981.
Larheim TA, Hoyeraal HM, Stabrun AE, Haanaes HR: The
temporamandibular joint in juvenile rheumatoid arthritis:
radiographic changes related to clinical and laboratory parameters in 100 children. Scand J Rheumatol 11: 5-12,
1982.
Larheim TA: Imaging of the temporomandibular joint in juvenile
rheumatoid arthritis. Cranio Clin Int 1: 155-165, 1991.
Laxer RM, Schneider R: Systemic-onset juvenile chronic arthritis,
In: Maddison PJ, Isenberg DA, Woo P, Glass DN: Oxford
textbook of rheumatology (second edition). Oxford
University Press, 1998, pp. 1114-1131.
Olson L, Eckerdal O, Hallonsten AL, Helkimo M, Koch G, Gare-
Andersson B: Craniomandibular function in juvenile chronic
arthritis. Swed Dent J 15: 71-76, 1991.
Pearson MH, Ronning O: Lesions of the mandibular condyle in
juvenile chronic arthritis. Br J Orthodont 23: 49-56, 1996.
Pedersen TK, Gronhoj J, Melsen B: Condylar condition and
mandibular growth during early functional treatment of
children with juvenile chronic arthritis. Eur J Orthodont 17:
385-394, 1995.
Perry RE: Epidemiology and genetics of the rheumatic diseases
of childhood, In: Cassidy JT: Textbook of pediatric
rheumatology. John Wiley & sons, 1982, pp. 15-45.
Ronning O, Valiaho ML: Progress of mandibular condyle lesions
in juvenile rheumatoid arthritis. Proc Fin Dent Soc 77: 151-
157, 1981.
Shaw L, Glenwright HD: The role of medications in dental caries
formation: need for sugar-free medications for children
(review). Pediatrician 16: 153-155, 1989.
Siamopoulou A, Mavridis AK, Vasakos S: Sialochemistry in
juvenile chronic arthritis. Br J Rheumatol 28: 383-385, 1989.
Singsen BH: Ρευματικά νοσήματα της παιδικής ηλικίας, Στο:
Primer on the rheumatic diseases-Ρευματολογία, Ελληνικό
Ίδρυμα Ρευματολογικών Ερευνών 1993, σελ. 276-280.
(Μετάφραση: Ανδριανάκος ΑΑ).
Stabrun ΑΕ, Larheim TA, Rosier M, Haanaes HR: Impaired
mandibular function and ist possible effects on mandibular
growth in juvenile rheumatoid arthritis. Eur J Orthodont 9:
43-51, 1987.
Stabrun AE: Impaired mandibular growth and micrognathic
development in children with juvenile rheumatoid arthritis. A
longitudinal study of lateral cephalograms. Eur J Orthodont
13:423-434,1991.
Still GF: On a form of chronic joint disease in children. Med
Chris Trans 80: 47, 1897 (reprinted in Arch Dis Child 16:
156-165, 1941).
Symmons DPM, Jones M, Osborne J, Sills J, Southwood TR,
Woo P: Pediatric rheumatology in the United Kingdom: data
from the British Pediatric Rheumatology Group National
Diagnostic Register. J Rheumatol 23: 1975-1980, 1996.
Taylor DB, Baby η Ρ, Plaser S, Smith S, Shore A, Silverman ED:
MR evaluation of the temporomandibular joint in juvenile
rheumatoid arthritis. J Comput Assist Tomogr 17: 449-454,
1993.
Walton AG, Welbury RR, Foster HE, THomason JM: Juvenile
chronic arthritis: a dental review. Oral Dis 5: 68-75, 1999.
Wenneberg B, Kjellberg H, Kiliaridis S: Bite force and
temporomandibular disorder in juvenile chronic arthritis. J
Oral Rehabil 22: 633-641, 1995.
Woo P, Weedderburn LR: Juvenile chronic arthritis. Lancet 351:
969-973, 1998.
Wood PH: Nomeclature and classification of arthritis in children:
In: Munthe E: The care of rheumatic children. Basle Eular
Publishers 1978, pp. 47-50.
Από το Εργαστήριο Ορθοδοντικής και την Κλινική Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής της Οδοντιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου
Αθηνών (Θηβών 2 - Γουδί, 11527 Αθήνα) και τη Μονάδα Μελέτης Ύπνου του Π.Γ.Ν. «Σισμανόγλειο» Αττικής.
* Μέρος της εργασίας ανακοινώθηκε στο 15° Πανελλήνιο Συνέδριο
Στοματικής & Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής, Θεσσαλονίκη,
23-25 Νοεμβρίου 2001.
1. Επίκ. Καθηγητής Ορθοδοντικής της Οδοντιατρικής Σχολής του
Πανεπιστημίου Αθηνών.
2. Χειρουργός Οδοντίατρος.
3. Ιατρός - Πνευμονολόγος, «Σισμανόγλειο» Γενικό Περιφερειακό
Νοσοκομείο Αττικής.
4. Ιατρός - Ακτινολόγος, «Σισμανόγλειο» Γενικό Περιφερειακό
Νοσοκομείο Απικής.
5. Αναπλ. Καθηγητής Στοματογναθοπροσωπικής Χειρουργικής της
Οδοντιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Αρχεία Ελληνικής Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής 4(3): 216 - 224, 2003.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η χρόνια νεανική αρθρίτιδα (ΧΝΑ) είναι μια μορφή πολυαρθρίτιδας που χαρακτηρίζεται από χρόνια
φλεγμονή του αρθρικού υμένα, άγνωστης αιτιολογίας. Υπάρχουν τρεις διαφορετικοί τύποι ΧΝΑ με βάση
τον τρόπο ενάρξεως τους, ο ολιγοαρθρικός, ο πολυαρθρικός και ο συστηματικός τύπος ενάρξεως (Νόσος
του Still). Περίπου 20% των παιδιών με ΧΝΑ παρουσιάζουν το συστηματικό τύπο ενάρξεως της νόσου.
Λόγω της εμπλοκής των κροταφογναθικών διαρθρώσεων, η νόσος αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον στον
οδοντιατρικό χώρο. Η συχνότητα προσβολής των κροταφογναθικών διαρθρώσεων και του στοματογναθι-
κου συστήματος, γενικότερα, ανέρχεται σε ποσοστά που κυμαίνονται από 5-65%.
Σκοπός αυτής της εργασίας είναι η παρουσίαση μιας περίπτωσης άνδρα, ηλικίας 27 ετών, ο οποίος
πάσχει από συστηματικό τύπο χρόνιας νεανικής αρθρίτιδας (Νόσος του Still) και παρουσιάζει σύνδρομο
Απνοιας Ύπνου. Ο ασθενής προσεβλήθη από τη νόσο σε ηλικία 2 ετών. Έκτοτε η νόσος έχει προσβάλλει
όλες τις αρθρώσεις και ενώ τώρα βρίσκεται σε ύφεση, έχει αφήσει βαριές υπολλειμματικές βλάβες και
σημαντικού βαθμού στένωση του ρινοφάρυγγα και της αρχικής μοίρας του στοματοφάρυγγα.
Τα σημαντικότερα ευρήματα από το στοματογναθικό σύστημα είναι χρόνια αγκύλωση της αριστερής
κροταφογναθικής διάρθρωσης, και ολική ακινησία της κάτω γνάθου με πλήρη αδυναμία διάνοιξης του
στόματος. Στις τομογραφίες της κροταφογναθικής παρατηρούνται τα εξής: α) στην αριστερή κροταφογνα-
θική διάρθρωση οστική αγκύλωση κονδύλου και γλήνης, εναπόθεση οστίτου ιστού μεταξύ κονδύλου και
γλήνης, και απώλεια διαρθρίου χώρου, β) στη δεξιά κροταφογναθική διάρθρωση απορρόφηση όλου του
κονδύλου, και επιπέδωση της γλήνης.
Λέξεις κλειδιά: Χρόνια νεανική αρθρίτιδα, Νόσος του Still, Κροταφογναθική διάρθρωση, Μορφολογία προσώπου.
REFERENCES
Arguedas O, Porras O, Fasth A: Juvenile chronic arthritis in
Costa Rica: a pilot referral study. Clin Exp Rheumatol 13:
119-123, 1995.
Γαλανόπουλος ΝΓ: Βασική κλινική ρευματολογία. Ιατρικές
Εκδόσεις ΠΧ Πασχαλίδης 1999, σελ. 43-54.
Carlsson GE. Kopp S, Oberg Τ: Arthritis and allied diseases of
the temporamandibular joint, In: Zarb GA, Carlsson GE:
Temporomandibular joint. Function and disfunction.
Munksgaard 1979. pp. 269-320.
Cassidy JT: A textbook of rehumatology (3r d edition). WB
Saunders 1989, pp. 1289.
Δρουκας ΒΧ: Λειτουργία και δυσλειτουργία του στοματογναθι-
κου συστήματος. Επιστημονικές Εκδόσεις Παρισιάνου 1996,
σελ. 261-265.
Davidson J: Juvenile idiopathic arthritis: a clinical overview. Eur
J Radiol 33: 128-134, 2000.
Gare-Andersson B, Fasth A, Andersson J: Incidence and
prevalence of juvenile chronic arthtitis: a population survey.
Ann Rheum Dis 46: 277-281, 1987.
Gare-Andersson B, Fasth A: Epidemiology of chronic arthritis in
southwestern Sweden: a 5 year, prospective population
study. Pediatrics 90: 950-958, 1992.
Gare ΒΑ, Fasth A: The natural history of juvenile rheumatoid
arthritis: a population based cohort study-1: onset and
disease process. J Rheumatol 22: 295-307, 1995.
Karhulahti T, Ronning O, Jamsa T: Mandibular condyle lesions,
jaw movements and occlusal status in 15-year-old children
with juvenile rheumatoid arthritis. Scand J Dent Res 1: 17-
22, 1990.
Kjellberg H: Craniofacial growth in juvenile chronic arthritis. Acta
Odontol Scand 56: 360-365, 1998.
Kononen M, Wenneberg B, Kallenberg A: Craniomandibular
disorders in rheumatoid arthritis, psoriatic arthritis, and
ankylosing spondylitis: a clinical study. Acta Odontol Scand
50: 281-287, 1992.
Kummerle-Deschner JB, Hoffmann MK, Niethammer D,
Dannecker GE: Pediatric rheumatology: autoimmune
mechanisms and therapeutic strategies. Trends Immunol
Today 19: 250-253, 1998.
Lamer S, Sebag GH: MRI and ulstrasound in children with
juvenile chronic arthritis. Eur J Radiol 33: 85-93, 2000.
Larheim JTA, Haanaes HR, Ruud AF: Mandibular growth,
temporomandibular joint changes and dental occlusion in
juvenile rheumatoid arthritis. Scand J Rheumatol 10: 225-
233, 1981.
Larheim TA, Hoyeraal HM, Stabrun AE, Haanaes HR: The
temporamandibular joint in juvenile rheumatoid arthritis:
radiographic changes related to clinical and laboratory parameters in 100 children. Scand J Rheumatol 11: 5-12,
1982.
Larheim TA: Imaging of the temporomandibular joint in juvenile
rheumatoid arthritis. Cranio Clin Int 1: 155-165, 1991.
Laxer RM, Schneider R: Systemic-onset juvenile chronic arthritis,
In: Maddison PJ, Isenberg DA, Woo P, Glass DN: Oxford
textbook of rheumatology (second edition). Oxford
University Press, 1998, pp. 1114-1131.
Olson L, Eckerdal O, Hallonsten AL, Helkimo M, Koch G, Gare-
Andersson B: Craniomandibular function in juvenile chronic
arthritis. Swed Dent J 15: 71-76, 1991.
Pearson MH, Ronning O: Lesions of the mandibular condyle in
juvenile chronic arthritis. Br J Orthodont 23: 49-56, 1996.
Pedersen TK, Gronhoj J, Melsen B: Condylar condition and
mandibular growth during early functional treatment of
children with juvenile chronic arthritis. Eur J Orthodont 17:
385-394, 1995.
Perry RE: Epidemiology and genetics of the rheumatic diseases
of childhood, In: Cassidy JT: Textbook of pediatric
rheumatology. John Wiley & sons, 1982, pp. 15-45.
Ronning O, Valiaho ML: Progress of mandibular condyle lesions
in juvenile rheumatoid arthritis. Proc Fin Dent Soc 77: 151-
157, 1981.
Shaw L, Glenwright HD: The role of medications in dental caries
formation: need for sugar-free medications for children
(review). Pediatrician 16: 153-155, 1989.
Siamopoulou A, Mavridis AK, Vasakos S: Sialochemistry in
juvenile chronic arthritis. Br J Rheumatol 28: 383-385, 1989.
Singsen BH: Ρευματικά νοσήματα της παιδικής ηλικίας, Στο:
Primer on the rheumatic diseases-Ρευματολογία, Ελληνικό
Ίδρυμα Ρευματολογικών Ερευνών 1993, σελ. 276-280.
(Μετάφραση: Ανδριανάκος ΑΑ).
Stabrun ΑΕ, Larheim TA, Rosier M, Haanaes HR: Impaired
mandibular function and ist possible effects on mandibular
growth in juvenile rheumatoid arthritis. Eur J Orthodont 9:
43-51, 1987.
Stabrun AE: Impaired mandibular growth and micrognathic
development in children with juvenile rheumatoid arthritis. A
longitudinal study of lateral cephalograms. Eur J Orthodont
13:423-434,1991.
Still GF: On a form of chronic joint disease in children. Med
Chris Trans 80: 47, 1897 (reprinted in Arch Dis Child 16:
156-165, 1941).
Symmons DPM, Jones M, Osborne J, Sills J, Southwood TR,
Woo P: Pediatric rheumatology in the United Kingdom: data
from the British Pediatric Rheumatology Group National
Diagnostic Register. J Rheumatol 23: 1975-1980, 1996.
Taylor DB, Baby η Ρ, Plaser S, Smith S, Shore A, Silverman ED:
MR evaluation of the temporomandibular joint in juvenile
rheumatoid arthritis. J Comput Assist Tomogr 17: 449-454,
1993.
Walton AG, Welbury RR, Foster HE, THomason JM: Juvenile
chronic arthritis: a dental review. Oral Dis 5: 68-75, 1999.
Wenneberg B, Kjellberg H, Kiliaridis S: Bite force and
temporomandibular disorder in juvenile chronic arthritis. J
Oral Rehabil 22: 633-641, 1995.
Woo P, Weedderburn LR: Juvenile chronic arthritis. Lancet 351:
969-973, 1998.
Wood PH: Nomeclature and classification of arthritis in children:
In: Munthe E: The care of rheumatic children. Basle Eular
Publishers 1978, pp. 47-50.
How to cite this article:
|
View the full-text PDF:
|
| ||