Ο ρόλος των τοπικών κρημνών στην αποκατάσταση ενδοστοματικών ελλειμμάτων
Νικολέττα Αλέξη, Μάριος Φούζας, Ευάγγελος Καλφαρέντζος, Χρήστος Περισανίδης, Ουρανία Σχοινοχωρίτη1
1: Πανεπιστημιακή Κλινική Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής Π.Γ.Ν.Α «Ευαγγελισμός», Οδοντιατρική Σχολή ΕΚΠΑ (Διευθυντής: Καθ. Χ. Περισανίδης)
The role of local flaps in the reconstruction of intraoral defects
Nikoletta Alexi, Marios Fouzas, Evangelos Kalfarentzos, Christos Perisanidis, Ourania Schoinohoriti1
1: University Department of Oral and Maxillofacial Surgery, ‘Evangelismos’ General Hospital of Athens, Dental School, NKUA (Head: Prof. C. Perisanidis)
Doi: 10.54936/haoms253069
ΠΕΡΙΛΗΨΗ:
Εισαγωγή: Η λειτουργική και αισθητική αποκατάσταση ενδοστοματικών ελλειμμάτων αποτελεί πρόκληση για τον Στοματικό και Γναθοπροσωπικό Χειρουργό. Αν και οι ελεύθεροι αγγειούμενοι κρημνοί συνιστούν κατά γενική ομολογία τη χρυσή σταθερά για την αποκατάσταση εκτεταμένων ελλειμμάτων, η χρήση τοπικών κρημνών παραμένει μια εξαιρετικά δημοφιλής και ασφαλής επιλογή για μικρού έως μέσου μεγέθους ελλείμματα.
Σκοπός: Σκοπός της εργασίας είναι η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας σχετικά με τις ενδείξεις, τα πλεονεκτήματα και τους περιορισμούς τριών διαφορετικών τοπικών κρημνών, χρησιμοποιούμενων για την αποκατάσταση ενδοστοματικών ελλειμμάτων: της λιπώδους σφαίρας της παρειάς (ΛΣΠ), του μυοβλεννογόνιου κρημνού της προσωπικής αρτηρίας (Facial Artery Musculomucosal flap, κρημνού FAMM) και του ρινοχειλικού κρημνού. Επιπλέον, θα παρουσιαστούν τρία κλινικά περιστατικά της Κλινικής ΣΓΠΧ του Γ.Ν.Α. «Ευαγγελισμός», στα οποία χρησιμοποιήθηκαν οι ανωτέρω τοπικοί κρημνοί για την αποκατάσταση ενδοστοματικών ελλειμμάτων.
Μέθοδοι: Στην εν λόγω ανασκόπηση χρησιμοποιήθηκαν οι μηχανές αναζήτησης PubMed και Google Scholar και συμπεριλήφθηκαν άρθρα, που δημοσιεύτηκαν κατά την τελευταία δεκαπενταετία σχετικά με τη χρήση των τριών τοπικών κρημνών (ΛΣΠ, κρημνού FAMM και ρινοχειλικού κρημνού) για την αποκατάσταση ενδοστοματικών ελλειμμάτων. Επιπλέον, από τη βάση δεδομένων της Κλινικής μας αναζητήθηκαν και ανακτήθηκαν τα αρχεία τριών ασθενών, στους οποίους χρησιμοποιήθηκαν επιτυχώς οι εν λόγω κρημνοί για την αποκατάσταση ενδοστοματικών ελλειμμάτων ποικίλης αιτιολογίας.
Αποτελέσματα – Συζήτηση: Από την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας και την κλινική μας εμπειρία διαπιστώνεται, ότι καθένας από τους προαναφερθέντες κρημνούς παρουσιάζει συγκεκριμένες ενδείξεις/αντενδείξεις, πλεονεκτήματα αλλά και περιορισμούς.
Η ΛΣΠ είναι ιδιαιτέρως χρήσιμη στην σύγκλειση στοματοκολπικής επικοινωνίας αλλά απαιτεί ευαισθησία στους χειρισμούς. Επιπλέον, οι μειωμένες διαστάσεις και η ενίοτε δύσκολη κινητοποίησή της περιορίζουν τη χρήση της σε εκτεταμένα ή/και απομακρυσμένα ενδοστοματικά ελλείμματα.
Ο κρημνός FAMM προσφέρεται για την αποκατάσταση μικρού ή μέσου μεγέθους ελλειμμάτων γλώσσας, εδάφους στόματος, υπερώας, στοματοφάρυγγα και βάσης κρανίου. Προηγούμενος τραχηλικός λεμφαδενικός καθαρισμός με απολίνωση της προσωπικής αρτηρίας αποτελεί αντένδειξη για κρημνό FAMM με βάση προς τα κάτω ενώ ιστορικό προσπέλασης κατά Weber-Ferguson με απολίνωση της γωνιαίας αρτηρίας αποτελεί αντένδειξη για κρημνό FAMM με βάση προς τα πάνω.
Ο ρινοχειλικός κρημνός αποτελεί αξιόπιστη και ασφαλή εναλλακτική για ελλείμματα ρινός, άνω χείλους και παρειακού βλεννογόνου. Περιορισμοί του ρινοχειλικού κρημνού αποτελούν το σχετικά μικρό εύρος περιστροφής του καθώς και η ενδεχόμενη ανάπτυξη ουλής και ασυμμετρίας προσώπου μετεγχειρητικά.
Συμπεράσματα: Παρά την αναμφισβήτητη αξία των ελεύθερων αγγειούμενων κρημνών στην σύγχρονη Στοματική και Γναθοπροσωπική Χειρουργική, οι τοπικοί κρημνοί όπως η ΛΣΠ, ο κρημνός FAMM και ο ρινοχειλικός κρημνός εξακολουθούν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση ενδοστοματικών ελλειμμάτων μικρού έως μέσου μεγέθους.
Νικολέττα Αλέξη, Μάριος Φούζας, Ευάγγελος Καλφαρέντζος, Χρήστος Περισανίδης, Ουρανία Σχοινοχωρίτη1
1: Πανεπιστημιακή Κλινική Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής Π.Γ.Ν.Α «Ευαγγελισμός», Οδοντιατρική Σχολή ΕΚΠΑ (Διευθυντής: Καθ. Χ. Περισανίδης)
The role of local flaps in the reconstruction of intraoral defects
Nikoletta Alexi, Marios Fouzas, Evangelos Kalfarentzos, Christos Perisanidis, Ourania Schoinohoriti1
1: University Department of Oral and Maxillofacial Surgery, ‘Evangelismos’ General Hospital of Athens, Dental School, NKUA (Head: Prof. C. Perisanidis)
Doi: 10.54936/haoms253069
ΠΕΡΙΛΗΨΗ:
Εισαγωγή: Η λειτουργική και αισθητική αποκατάσταση ενδοστοματικών ελλειμμάτων αποτελεί πρόκληση για τον Στοματικό και Γναθοπροσωπικό Χειρουργό. Αν και οι ελεύθεροι αγγειούμενοι κρημνοί συνιστούν κατά γενική ομολογία τη χρυσή σταθερά για την αποκατάσταση εκτεταμένων ελλειμμάτων, η χρήση τοπικών κρημνών παραμένει μια εξαιρετικά δημοφιλής και ασφαλής επιλογή για μικρού έως μέσου μεγέθους ελλείμματα.
Σκοπός: Σκοπός της εργασίας είναι η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας σχετικά με τις ενδείξεις, τα πλεονεκτήματα και τους περιορισμούς τριών διαφορετικών τοπικών κρημνών, χρησιμοποιούμενων για την αποκατάσταση ενδοστοματικών ελλειμμάτων: της λιπώδους σφαίρας της παρειάς (ΛΣΠ), του μυοβλεννογόνιου κρημνού της προσωπικής αρτηρίας (Facial Artery Musculomucosal flap, κρημνού FAMM) και του ρινοχειλικού κρημνού. Επιπλέον, θα παρουσιαστούν τρία κλινικά περιστατικά της Κλινικής ΣΓΠΧ του Γ.Ν.Α. «Ευαγγελισμός», στα οποία χρησιμοποιήθηκαν οι ανωτέρω τοπικοί κρημνοί για την αποκατάσταση ενδοστοματικών ελλειμμάτων.
Μέθοδοι: Στην εν λόγω ανασκόπηση χρησιμοποιήθηκαν οι μηχανές αναζήτησης PubMed και Google Scholar και συμπεριλήφθηκαν άρθρα, που δημοσιεύτηκαν κατά την τελευταία δεκαπενταετία σχετικά με τη χρήση των τριών τοπικών κρημνών (ΛΣΠ, κρημνού FAMM και ρινοχειλικού κρημνού) για την αποκατάσταση ενδοστοματικών ελλειμμάτων. Επιπλέον, από τη βάση δεδομένων της Κλινικής μας αναζητήθηκαν και ανακτήθηκαν τα αρχεία τριών ασθενών, στους οποίους χρησιμοποιήθηκαν επιτυχώς οι εν λόγω κρημνοί για την αποκατάσταση ενδοστοματικών ελλειμμάτων ποικίλης αιτιολογίας.
Αποτελέσματα – Συζήτηση: Από την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας και την κλινική μας εμπειρία διαπιστώνεται, ότι καθένας από τους προαναφερθέντες κρημνούς παρουσιάζει συγκεκριμένες ενδείξεις/αντενδείξεις, πλεονεκτήματα αλλά και περιορισμούς.
Η ΛΣΠ είναι ιδιαιτέρως χρήσιμη στην σύγκλειση στοματοκολπικής επικοινωνίας αλλά απαιτεί ευαισθησία στους χειρισμούς. Επιπλέον, οι μειωμένες διαστάσεις και η ενίοτε δύσκολη κινητοποίησή της περιορίζουν τη χρήση της σε εκτεταμένα ή/και απομακρυσμένα ενδοστοματικά ελλείμματα.
Ο κρημνός FAMM προσφέρεται για την αποκατάσταση μικρού ή μέσου μεγέθους ελλειμμάτων γλώσσας, εδάφους στόματος, υπερώας, στοματοφάρυγγα και βάσης κρανίου. Προηγούμενος τραχηλικός λεμφαδενικός καθαρισμός με απολίνωση της προσωπικής αρτηρίας αποτελεί αντένδειξη για κρημνό FAMM με βάση προς τα κάτω ενώ ιστορικό προσπέλασης κατά Weber-Ferguson με απολίνωση της γωνιαίας αρτηρίας αποτελεί αντένδειξη για κρημνό FAMM με βάση προς τα πάνω.
Ο ρινοχειλικός κρημνός αποτελεί αξιόπιστη και ασφαλή εναλλακτική για ελλείμματα ρινός, άνω χείλους και παρειακού βλεννογόνου. Περιορισμοί του ρινοχειλικού κρημνού αποτελούν το σχετικά μικρό εύρος περιστροφής του καθώς και η ενδεχόμενη ανάπτυξη ουλής και ασυμμετρίας προσώπου μετεγχειρητικά.
Συμπεράσματα: Παρά την αναμφισβήτητη αξία των ελεύθερων αγγειούμενων κρημνών στην σύγχρονη Στοματική και Γναθοπροσωπική Χειρουργική, οι τοπικοί κρημνοί όπως η ΛΣΠ, ο κρημνός FAMM και ο ρινοχειλικός κρημνός εξακολουθούν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση ενδοστοματικών ελλειμμάτων μικρού έως μέσου μεγέθους.